KAAN ZENGİNLİ – Emniyet ve jandarma ekiplerinin başlattığı sahte içki operasyonları tüm hızıyla devam ederken, sahte içki tüketimi sebebiyle yaşanan ölümler de artıyor.
Merdiven altı üretim yapan işletmelerin yılbaşı öncesi piyasaya yüklü miktarda sahte içki sokmaya çalıştığı belirtiliyor. Ancak bu yeni bir gelişme değil. Sahte içki üretimi ve tüketimi son 5 yılda ciddi oranda yükseldi. İçki fiyatlarının artmasıyla hem kişisel hem de işletme tarafından sahte içkiye yönelim arttı. Merdiven altı üretim yapan işletmeler genellikler restoran ve lokantalar ile çalışıyor.
Daha uygun fiyatlı ürün verdikleri için işletmeler bilinçli olarak bu sahtekârları tercih ediyor. Bazı işletmelerin sahte içki üreten şebekeler ile yıllık anlaşma yaptığı iddia ediliyor. Sahte içki satışı yapan işletme yakalanırsa; kısa süreli kapatma ve para cezası kesiliyor. İşletme dava açarak; “direkt satış” yapmadığı için çoğu zaman haklı çıkıyor ve para cezasını ödeyip bir süre sonra çalışmaya devam ediyor.
GÖZ KARARI İÇKİ YAPILIYOR
Gıda ve ziraat mühendisi Ayşegül Aslan gazetemize şu açıklamayı yaptı: Sahte içki üretimi iki şekilde yapılıyor. Merdiven altı üretim yapan işletmeler etil alkol kullanarak ve içki markalarının şişelerini taklit ederek piyasaya ürün sokuyor. Bu ürünler uygun fiyatlı olması nedeniyle işletmeler tarafından tercih ediliyor. Bir diğer üretim türü ise bireysel olarak yapılan içkiler. Bunlar internetten veya aktarlardan alınan etil alkoller ile evde yapılıyor.
Sosyal medyada ‘içki yapımını özendiren’ yüzlerce video yer alıyor. İki tür üretimde de hayati riskler bulunuyor. Çünkü resmi olarak içki üretimi yapan firmalar sürekli denetimden geçiyor ve formülasyon üzerine fabrikadan çıkıyor. Ancak merdiven altı veya evde bireysel içki yapımında oransal sorunlar yaşanabiliyor. Göz kararı yapılan içkiler ölüm ile sonuçlanıyor.
Maliyetlerin artması nedeniyle üretim yapanların etil yerine metil alkol kullandığını da söyleyen Aslan “İçki yapımında etil alkolün kalitesi de önem arz ediyor. Maliyetlerin artması sebebiyle etil yerine metil (tarımda kullanılan) alkol kullanımını da arttığı görülüyor. Türkiye’de etil alkol üretimi yapan binlerce resmî firma bulunuyor. Bu firmalar ağırlıklı olarak kozmetik, gıda, kimya, ilaç ve temizlik firmalarından oluşuyor. Ancak bazıları üretimleri dışında toplu saf etil alkol satışı da yapabiliyor. Bu firmaların ürettikleri etil alkoller internet ve aktarlardan el altından satılıyor” ifadelerini kullandı.