DIŞ HABERLER—İran, 54 siyasi mahkumun idam cezasını onayladı. İran’daki İnsan Hakları Aktivistleri (HRAI) tarafından yayınlanan bir rapora göre, mahkumlar Tahran’ın Devrim ve Ceza Mahkemeleri başta olmak üzere farklı bölgelerdeki mahkemelerde idam cezalarına çarptırıldı.
En az 24 kişi Tahran’daki mahkemelerden, 20 kişi ise Hozistan, Razavi Horasan, Batı Azerbaycan, Sistan ve Beluçistan ile Kordestan eyaletlerindeki mahkemelerden ölüm cezası aldı.
İran Yüksek Mahkemesi tarafından onaylanan bu cezaların, uygulama için infaz şubesine sevk edildiği bildirildi.
İRAN’DA BİR YILDA 31 KADIN İDAM EDİLDİ
Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü, İran’da 2024’te 31 kadının idam edildiğini açıkladı. Ayrıca İran’da Mahsa Emini protestolarıyla bağlantılı olarak verilen idam cezalarının hızlı bir şekilde infaz edilmesi, ülkede ve uluslararası arenada eleştirilerin odak noktası oldu. Özellikle temyiz süreçleri tamamlanmadan infazların gerçekleşmesi, hukuki teamüllerin ihlal edildiği yönünde tepkilere yol açtı.
İLK İDAM: MUHSİN ŞİKARİ
Mahsa Emini gösterileriyle ilgili ilk idam, 8 Aralık 2022’de gerçekleşti. Başkent Tahran’daki protestolar sırasında “soğuk silahla tehdit ve bir güvenlik görevlisini yaralama” suçlamasıyla 20 Kasım’da ölüm cezasına çarptırılan Muhsin Şikari, gözaltına alınmasından sadece 75 gün sonra idam edildi.
Şikari’nin ailesi, temyiz sürecinin sonuçlanmasını beklerken oğullarının idam edildiğini öğrendi. Şikari’ye avukat seçme hakkı tanınmaması, sürecin hukuki açıdan ciddi eksiklikler barındırdığına dair eleştirileri artırdı.
İKİNCİ İDAM: MECİDRIZA RAHNEVERD
Bir diğer idam kararı ise 12 Aralık’ta uygulandı. “İki Besic milis gücünü öldürmek ve dört kişiyi yaralamak” suçlamasıyla yargılanan Mecidrıza Rahneverd, gözaltına alındıktan sadece 23 gün sonra idam edildi.
Avukat Sina Yusufi, bu infazların İran’da daha önce görülmemiş bir hızla gerçekleştiğini belirtti. Yusufi, rejimin bu adımlarını “olayları kontrol altına almak için sistemli ve aceleci ölüm cezaları” olarak nitelendirdi.
İran Ceza Kanunu’na göre, “muharib” suçlaması, halkın güvenliğine ciddi tehdit oluşturulması durumunda uygulanabiliyor. Ancak, Tahran Üniversitesi Ceza Hukuku Uzmanı Dr. Muhsin Burhani, Şikari’nin “muharib” kapsamına girmediğini ve idamın İslam hukuku ve İran yasalarına uygun olmadığını savundu.
Yusufi, Şikari’nin eylemlerinin “muharib” kapsamında değerlendirilmek yerine hapis cezasıyla sonuçlanabilecek farklı maddelerden yargılanabileceğini ifade etti.