Ankara’nın siyasi çözüm çağrılarına bir yıldır kulağını tıkayan Beşar Esad yönetimi, Halep’in ardından ülkenin dördüncü büyük şehri Hama’yı muhaliflere kaptırdı. Suriye Halk Meclisinin “Düşerse Esad koltukta kalamaz. Baas rejimi ipini çeker” dediği Hama’nın muhaliflere geçmesinin ardından Esad’ın daha fazla koltukta kalamayacağı değerlendiriliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen gün Suriye rejiminin siyasi çözüm sürecine angaje olması gerektiğini söylemişti. Bu çerçevede Esad’ın gitmekten ya da anlaşmaktan başka seçeneği kalmadı. Şam’a yönelen HTŞ’nin öncülüğündeki muhaliflerin, Esad sonrası tavrının ne olacağı merak ediliyordu. Türkiye’de bir kesim, HTŞ’yi İsrail’in desteklediğini öne sürerek Esad’ı arka çıkıyordu. Ancak HTŞ’den ülkede normalleşmeyi hızlandıracak kritik bir açıklama geldi.
HTŞ lideri Ebu Muhammed el-Culani, rejimden ve İran destekli Şii milislerden temizlenen Halep şehrini ziyaret etti. Culani’yi, Halepliler büyük sevgiyle karşıladı. Halep Kalesi’ne çıkan HTŞ lideri, bağımsız sivil toplum kuruluşu Uluslararası Kriz Grubuna (Crisis Group) açıklama yaptı.
SAVAŞÇILAR ŞEHRİ TERK EDECEK
HTŞ’nin sivil ve askerî yapılarının, Suriye toplumunun genişliğini yansıtan yeni kurumlara geçiş sağlamasını hedeflediğini belirten Culani, bunun için HTŞ’nin bile feshedilebileceğini söyledi. Halep’i, “Suriye Geçiş Hükûmeti”ne devretmeye hazır olduklarını kaydeden Culani “Önümüzdeki haftalarda HTŞ dâhil bütün silahlı savaşçıların sivil bölgeleri terk etmesi yönünde talimat verilecek. Şehirdeki bürokratlar işlerine devam etmeye davet edilecek. Şehrin farklı sosyal ve kültürel normlarına uygun olarak Müslümanlara olduğu gibi Hristiyanlara da saygı gösterilecek” ifadelerini kullandı.
YENİ BAŞKENT HALEP
Muhalifler bu süre boyunca ülkenin yeni başkentinin de Halep olabileceğini belirtiyor.
TÜM KESİMLER TEMSİL EDİLECEK
HTŞ’nin planı Halep’te müşterek bir aklın yönetimi paylaşması esasını öngörüyor. Tüm kesimlerin temsil edildiği bu geçici yönetimde aynı zamanda İdlip ve Hama gibi iller, yönetim merkezi olarak bir tür başkent görevi yapacak.
HAMA DA KURTARILDI
Suriye’de muhalifler Esad rejimi karşısında ilerleyişini sürdürüyor. Muhalifler, kilit öneme sahip Hama’yı üç taraftan kuşattıktan sonra Mezarib, Sanayi ve Arbain Mahallelerini ele geçirdi. Muhalifler, rejim güçleriyle girdiği şiddetli çatışmaların ardından şehrin iç kesimlerine girerek kontrolü sağladı. Rejim karşıtı grupların kurduğu operasyon komitesinin komutanı Hasan Abdülgani, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada “Hafız Esad’ın tanklarla girip yağmaladığı ve katliam yaptığı Hama’ya, biz tanklarla girip halkımıza özgürlüğü getirdik. Hama Merkez Hapishanesindeki mahkûmlar serbest bırakıldı” ifadelerini kullandı. Suriye rejim ordusundan yapılan yazılı açıklamada “Muhaliflerin şehre girmesi üzerine ordu kentin dışına çekilerek yeniden mevzilendi” denildi. Muhalifler Hama’nın ardından Humus’a yöneldi.
ESAD, MAHKÛMLARI ASKER YAPTI
Muhalifler karşısında bozgun yaşayan Suriye ordusuna, müttefiklerinden destek gelmedi. Gençleri orduya çağıran rejim, beklenen ilgiyi görmemesi üzerine eli silah tutabilecek yaşta olanları zorla orduya almaya başladı. Bununla birlikte rejim, cezaevlerindekileri de cepheye sürmeye başladı. Cepheye katılarak savaşacak olanlar serbest bırakılıyor. Öte yandan Suriye resmi ajansı SANA da, ordunun moralinin artırılması için askerlerin maaşlarına yüzde 50 zam yapılacağını duyurdu.
GERİ DÖNÜŞLER SÜRÜYOR
Uzun yıllardır savaş sebebiyle ayrı düştükleri memleketlerine hasret kalan Suriyeliler, muhalif güçlerin Halep’i kontrol altına almasının ardından vatanlarına dönüyor. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde ikamet eden Halepliler, Öncüpınar Sınır Kapısı’nda gerekli işlemleri tamamlayıp kesin dönüş yapıyor. Önümüzdeki günlerde doğdukları topraklara dönenlerin sayısının daha da artması bekleniyor.