Fildişi Sahili, Fransız askerlerinin ülkeden çekilmesi talebini resmi olarak duyurdu. Cumhurbaşkanı Alassane Ouattara, Fransız askerlerinin Ocak 2025 itibarıyla çekilmeye başlayacağını açıkladı.
Fransa’nın ülkede yaklaşık 600 askeri bulunuyordu. Ouattara, Fransız ordusunun yönetimindeki Port Bouét askeri piyade taburunun, Fildişi Sahili’ne teslim edileceğini belirtti.
Son yıllarda, Çad, Nijer ve Burkina Faso gibi Batı Afrika ülkeleri de Fransız askerlerinin ülkeyi terk etmesini istemişti. Uzmanlar, bu taleplerin, Paris ile bölgedeki ülkeler arasındaki ilişkiyi etkileyen daha geniş bir yapısal değişimin parçası olduğunu ifade ediyor.
Fransa, sömürge yönetiminin sona ermesinden bu yana asker bulundurduğu Afrika ülkelerinin %70’inden fazlasından kovulmuş durumda. Fransızlar sadece 1.500 askerle Cibuti’de ve 350 askerle Gabon’da sınırlı sayıda asker bulunduruyor.
NELER OLMUŞTU?
Mali’de 2020 yılında Assimi Goita önderliğindeki askeri darbe sonrasında, Fransa’nın 2013 yılından bu yana ülke topraklarında yürüttüğü askeri operasyonlar tartışılmaya başlandı. 2022’nin Şubat ayında, Mali hükümeti Fransa’nın Barkhane Operasyonu kapsamındaki yaklaşık 5 bin askerinin bir an önce ülkesinden ayrılmasını talep etti ve Mayıs ayında Fransa ile savunma işbirliğini sona erdirdi. Bu gelişmelerin ardından Fransa, Mali’deki Gao askeri üssünü kapatmak zorunda kaldı.
Bir diğer Batı Afrika ülkesi Burkina Faso’da ise Eylül 2022’deki askeri darbenin ardından, İbrahim Traore önderliğindeki yönetim Ocak 2023’te Fransa ile olan askeri işbirliği anlaşmasını feshetti ve Fransa’nın Vagadugu Büyükelçisi Luc Hallade’i sınır dışı etti. Burkina Faso’nun talebi üzerine, Şubat 2023’te 400 Fransız askeri Sabre Operasyonu kapsamında ülkeden ayrıldı.
Fransa, Sahel bölgesindeki etkisini kaybetmek istemedi ve Mali ile Burkina Faso’dan ayrıldıktan sonra askerlerini Nijer’e yeniden konuşlandırdı. Ancak Nijer’deki darbe, Fransa’nın bu bölgedeki uzun vadeli planlarını engelledi. Temmuz 2023’te, Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un devrilmesinin ardından, Fransa hükümeti Nijer’den de çekilmek zorunda kaldı. Hemen ardından, Ağustos 2023’te Nijer askeri yönetimi, Fransa ile askeri işbirliğini sonlandırdı ve Fransa’nın Niamey Büyükelçisi Sylvain Itte’yi “istenmeyen kişi” ilan etti.
Büyükelçi Itte’nin ülkede kalma çabalarına rağmen, Fransa Aralık 2023’te Niamey Büyükelçiliğini kapatarak 10 yıldır bölgede bulunan 1500 askeri de geri çekti.