YEŞİM ERASLAN ANKARA – Devrik lider Beşar Esad’ı bekleyen yargılama sürecini değerlendiren milletlerarası hukuk uzmanı Doç. Dr. Hakan Erkiner üç seçenek olduğunu söyledi. Esad için işletilecek hukuk yollarında önceliğin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) düştüğüne dikkat çeken Doç. Dr. Erkiner “BMGK’nın Uluslararası Ceza Mahkemesini (UCM) Lahey’i yetkilendirmesiyle Esad’ın yargılanması mümkün. Elbette ki BM daimî üyelerinden herhangi birinin böyle bir kararı veto etmemesi lazım” dedi. Esad’ın UCM’de yargı önüne çıkarılıp yargılanmasının ikinci yolu ise Suriye’de yeni kurulacak hükûmetin Roma statüsünü kabul etmesi. Suriye’de Fransa ve İngiltere sömürgeciliğinden sonra ilk kez millî bir devlet kurulma yoluna gidildiğine dikkat çeken Erkiner, şunları kaydetti:
Suriye’de yeni kurulacak hükûmet, UCM’nin Roma statüsüne taraf olabilir. Taraf olduğu takdirde de 1 Temmuz 2002’den itibaren Suriye topraklarında işlenen insanlığa karşı suçlar dolayısıyla başvuruda bulunabilir. Cezaevi diye tabir edilen alanlar aslında toplama ve işkence kamplarıydı. Buralarda işlenen suçlar nedeniyle yargılanmasını isteyebilirler. Bu çok kuvvetli bir ihtimal.
Doç. Dr. Erkiner, Esad’ı yargılamanın üçüncü yolunun ise evrensel yargı yetkisini tanıyan devletlerin millî mahkemeleri olduğunu söyledi. Türkiye, Almanya, Belçika ve Fransa gibi ülkelerin evrensel yargı yetkisini tanıyan ülkeler olduğunu belirten Erkiner, Esad’ın TCK’nın “Soykırım ve İnsanlığa Karşı Suçlar” başlığını taşıyan 77. maddesi uyarınca hâkim karşısına çıkarılabileceğini kaydetti. Hakan Erkiner
“Esad, Türkiye’de yakalanırsa Adalet Bakanı’nın talebi üzerine insanlığa karşı işlenen suç ve işkence kapsamında yargılanabilir” diye konuştu.
Türkiye’nin Esad’ın yargılanması konusunu BMGK’ya bir mektup yazarak talep edebileceğine işaret eden Doç. Dr. Erkiner “Esad artık burnunun ucunu bile oturduğu evden dışarı çıkaramayacak. Rusya bile zamanı geldiğinde İran’a gönderip ‘Al bu çöpü. İstemiyorum, sende dursun’ diyebilir. Putin, her an vazgeçebilir. Esad, katliamların bedelini ödemekten kaçamayacak” diye konuştu.