Afrika ülkelerinin Fransa başta olmak üzere Batılı ülkeleri bir bir kovmaları ve ardından Türkiye ile yeni iş birliklerine yelken açmalarının yankıları, dünyada, 2024’te en çok konuşulan konuların başında yer aldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Somali ve Etiyopya arasındaki “Somaliland” krizini her iki ülkenin liderini Ankara’ya davet ederek kan dökülmeden bir günde çözmesi, Türkiye’nin Afrika üzerindeki etkisini bir kat daha artırdı. Gözler şimdi Afrika’daki diğer anlaşmazlık yaşayan ülkelere çevrildi.
Bu etapta ilk olarak Mısır-Etiyopya arasında yıllardır süren anlaşmazlık ilk gündeme gelen konu oldu.
Mısır-Etiyopya arasında Nil Nehri’ndeki suyun kullanımı konusunda başgösteren anlaşmazlık zamanla diplomatik krize kadar dönüştü. Şimdi uluslararası çevreler Afrika’daki bu anlaşmazlığın çözümü için gözlerini Ankara’ya çevirdi.
Harvard Üniversitesi öğretim görevlilerinden Doç. Dr. Yunus Turhan, “Türkiye’nin ikili ara buluculuk girişimleri arasında Türkiye-Bosna Hersek-Hırvatistan Üçlü Dayanışma Mekanizması, Türkiye-Afganistan-Pakistan üçlü işbirliği mekanizması, İran Nükleer Anlaşması, Güney Filipinler barış süreci ve Aralık 2024’de Somali-Etiyopya arasında imzalanan Ankara Bildirisi gibi örnekleri sayabiliriz. Aynı şekilde Türkiye’nin özellikle GAP tecrübesi Mısır-Etiyopya arasındaki krizin çözümünde önemli rol oynayacaktır. Yine aynı şekilde Türkiye’nin, 15 Nisan 2023’ten beri Sudan’da devam eden iç savaşın sona ermesi için inisiyatif koyması bekleniyor” dedi.
Türkiye ayrıca Kafkaslar ve Balkanlar’da da çatışma potansiyeli yüksek ülkeler için devreye girerek krizleri çözdü. Bunun yanı sıra Rusya-Ukrayna arasındaki tarihin en büyük esir takaslarından biri Ankara sayesinde gerçekleştirildi.
İLKLERİ BAŞARDIK
Erdoğan “İlkleri başardık” ifadelerini kullanarak “2024teNeYaptık” hashtag’i ile 2024 senesinde yapılanları paylaştı. İşte onlardan bazıları:
105 helikopter, 27 uçak ve 14 İHA ile orman yangınlarına karşı etkin mücadele verdik. Hazine Destekli Kefalet Sistemi kapsamında yaklaşık 5 bin işletmemize 32,8 milyar lira kredi kullandırdık. 496 milyar liralık kaynakla 570 bini aşkın ilave istihdamın önünü açacak olan Yeni GAP Eylem Planımızı kamuoyuyla paylaştık. Mal ihracatçılarımıza yönelik destek bütçemizi 17,6 milyar liraya çıkardık. Türkiye Aile Destek Programımız ile 46,5 milyar liralık bir kaynağı vatandaşlarımıza aktardık. Togg’un üretiminde 47 bin adedin üstüne çıktık. 6 Şubat depremlerinden etkilenen 11 ilimizde toplam 201 bin 688 konut ve iş yerinin yapımını tamamladık. 81 ilimizdeki 130 DENEYAP teknoloji atölyemizde 35 bin öğrencimizi ücretsiz olarak teknoloji eğitimleriyle buluşturduk. Kırsal kalkınmayı 6 milyar liralık hibeyle destekledik. Cudi-Gabar’da günlük 70 bin varil üretime ulaştık. 42 ilimizde bulunan kırsal kalkınma hibe programımız IPARD’ı 81 vilayetimize yaydık. 50 yapay zekâ, 60 havacılık ve uzay, 10 zekâ gücü atölyesi kurduk. Bayraktar TB2 SİHA’mız 1 milyon uçuş saatini aşan ilk millî hava aracımız oldu. Yerli ve millî haberleşme uydumuz Türksat 6A’nın üretimini tamamladık. Akkuyu Nükleer Güç Santralimizin 1’inci reaktör türbin tesisi montajını tamamladık. Astronotumuz Tuva Cihangir Atasever’i 7 bilimsel deneye imza attığı Yörünge Altı Araştırma Görevi için uzaya gönderdik.