Asgari ücrette ‘azami’ problem! Yüzde 50’yi buldu, işte buz dağının öteki yüzü

KAAN ZENGİNLİ’NİN HABERİ – 2025 yılında geçerli olacak yeni asgari ücret, yüzde 30 artışla 22 bin 104 lira olarak açıklandı. Beklenenin altında gerçekleşen zam oranı kamuoyundan büyük tepki topladı. Ekonomistler ve piyasa uzmanları ‘beklenen’ ve ‘gerçekleşen’ enflasyonun ortalamasının alınacağını tahmin ediyordu. Bu da yüzde 35-37 bandını işaret ediyordu. Ancak rakam bu oranın çok altında kaldı. İşveren tarafı açıklanan rakamı ‘normal’ karşılarken, işçi tarafı ise ‘açlık sınırının altında kaldık’ yorumları yaptı. 

Öte yandan 2024 yılı itibarıyla kayıtlı istihdam içerisinde asgari ücret ile çalışanların oranı yüzde 50’yi geçti. SGK verilerine göre 2015 yılında istihdama kayıtlı çalışan işçilerin yüzde 38,6’sı asgari ücret ile çalışıyordu. Bu oran 2016 yılında yüzde 40.9, 2017 yılında yüzde 35, 2018 yılında yüzde 36.2, 2019 yılında yüzde 36,8, 2020 yılında yüzde 42, 2021 yılında yüzde 44, 2022 yılında yüzde 49, 2023 yılında yüzde 42,4, 2024 yılında ise yüzde 50’yi aştı. Kayıt dışı istihdam da dikkate alındığında bu oranların çok daha yüksek olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca özel sektör işçilerinin yüzde 70,4’ü asgari ücretin yüzde 20 komşuluğunda bir ücretle çalışıyor. Özel sektör işçilerinin yüzde 84,5’i ise asgari ücretin yüzde 50 fazlası ve altında bir ücret alıyor. 

BİR DAHA TOPLANTILARA KATILMAYACAĞIZ

Türk-İş asgari ücret zammı ile ilgili teklifi geçen hafta yapmıştı. Türk-İş Başkanlar Kurulu rakamın; yüzde 45 enflasyon üzerine yüzde 20’lik refah payıyla 29 bin 583 TL olması gerektiğini ifade etmişti. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, açıklanan rakamı kabul etmelerinin mümkün olmadığını belirterek “Maalesef 8 milyon asgari ücretli var ülkemizde. Son beş senedir asgari ücret geçim ücreti oldu. Geçmiş yıllarda ülkenin yüzde 20’siydi, şu anda ülkenin yarısı asgari ücretle çalışıyor” diye konuştu.

Enflasyon dönemlerinde ücret artışlarının yılda iki defa yapılması gerektiğini dile getiren Atalay asgari ücret tespit komisyonunu adil olmadığını, böyle almaya devam ettiği sürece de artık komisyonda olmayacaklarını ifade etti.  İktisatçı Mahfi Eğilmez de 2025 yılı asgari ücretine yapılan yüzde 30 oranında zam için yanlış derken “Enflasyonla mücadele yalnızca emekçilerin sırtına yıkılacak bir şey değildir” dedi. Eğilmez, zam oranının en azından yeniden değerleme oranı esas alınarak düzeltilmesi gerektiğini vurguladı. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da yaptığı açıklamada şunları kaydetti: Kasım ayı itibarıyla açlık sınırının 21 bin lira civarında olduğu düşünüldüğünde, yılın ilk veya ikinci ayında asgari ücret açlık sınırın altına düşecektir. Yani asgari ücret elimize geçtiğinde artık sadece karın doyurmaya bile yetmeyecektir. 

BEYAZ-MAVİ YAKA ARASINDA FARK KALMADI

TİM Tekstil ve Ham Maddeleri Sektör Kurulu Başkanı Fikret Kileci asgari ücret zam ile ilgili yaptığı açıklamada “Beklentilerimizin dışında bir rakam çıkmadı. Biz yüzde 30-35 civarında bir artış bekliyorduk. Şaşkın değiliz ancak maalesef şöyle bir durum var. Bu rakam ne alan ne de veren memnun değil. Tabii burada asgari ücretin yalnız en alt sınırı belirleyen bir ücret olduğunu hatırlatalım. Biz zaten üstünde çalışıyorduk. Bu oranda bir zam yapılacak çalışanlara. Beyaz yaka ve mavi yaka arasındaki farkın kapanması bizi zor durumda bırakıyor” ifadelerini kullandı. 

İŞ DÜNYASINDAN ‘DENGE’ VURGUSU

İş dünyası yeni asgari ücrette denge vurgusu yaptı. İşte iş dünyasının asgari ücret değerlendirmeleri: 

TİM Başkanı Mustafa Gültepe: Çalışanlarımız her zaman çok daha fazlasını hak ediyor ancak ekonomik dengeleri de göz önünde bulundurmak gerekiyor. Yeni asgari ücret belirlenirken bu dengelerin ve özellikle enflasyonla mücadeledeki kararlılığın dikkate alındığını görüyoruz. 

MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı: Bu düzenlemenin hem iş dünyamız hem de vatandaşlarımız için önemli bir destek sağlayacağına inanıyoruz.

ASKON Başkanı Orhan Aydın: Asgari ücrete yapılan yüzde 30’luk zam mevcut ekonomi politikasının bir yansıması oldu. Zor süreçlerde elde edilen kazanımların sürekliliği açısından hedef ekonomik politikalarla örtüştü.

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan: Asgari ücret; sanayimize, çalışanlarımıza hayırlı uğurlu olsun. Bizi enflasyondan kurtaracak yapısal tedbirler her zamankinden daha önemli. Enflasyonla mücadele ve finansal dengelenme sürecini sabır ve kararlılıkla sürdürmeliyiz.

ATO Başkanı Gürsel Baran: 22 bin 104 liralık asgari ücret dengede bir rakam. İşveren desteğinin de 700 liradan 1.000 liraya yükseltilmesi de çok önemli. 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir